12/12/2024 | Press release | Distributed by Public on 12/12/2024 10:38
12.12.2024
Wiceministry sprawiedliwości Zuzanna Rudzińska-Bluszcz i Maria Ejchart otworzyły dziś (12 grudnia br.) konferencję podsumowującą efekty Programu "Sprawiedliwość" finansowanego ze środków Funduszy Norweskich. W ramach projektu realizowanego przez Ministerstwo Sprawiedliwości powstały w Polsce cztery nowoczesne kompleksy penitencjarne z tzw. domami przejściowymi dla więźniów. A ponad 25 tys. osób poszkodowanych i zagrożonych przemocą uzyskało pomoc.
Fundusze Norweskie są formą bezzwrotnej pomocy zagranicznej przyznanej przez Norwegię członkom Unii Europejskiej. Projekt ma na celu wspieranie demokracji i praw człowieka oraz ograniczanie nierówności społecznych i ekonomicznych. Polska jest największym beneficjentem tych funduszy. W ramach Norweskiego Mechanizmu Finansowego na lata 2014-2021 przeznaczono na wsparcie dla naszego kraju 809,3 mln euro (ok. 3,5 mld zł). Duża część tych środków trafiła na potrzeby polskiego wymiaru sprawiedliwości.
68 mln euro wsparcia
- Program "Sprawiedliwości", który dziś podsumowujemy, to ponad 68 mln euro wsparcia przekazanego Polsce przez naszych norweskich przyjaciół. Będziemy rozmawiać o tym, jak wykorzystywaliśmy te środki dla rozwoju Służby Więziennej i na walkę z przemocą domową - mówiła podczas konferencji Zuzanna Rudzińska-Bluszcz.
- To bardzo ważne, że wokół Funduszy Norweskich powstała platforma europejskiej współpracy w zakresie zwalczania przemocy. Wierzę, że ta współpraca i budowanie antyprzemocowej koalicji państw i instytucji może być kluczem do wymiany doświadczeń i zwalczania wszelkich form przemocy - zaznaczyła wiceministra sprawiedliwości.
Przypomniała, że realizacja Programu "Sprawiedliwość" przypadła na ciężkie czasy pandemii, a następnie wybuchu wojny w Ukrainie i kryzysu uchodźczego. - Był to również czas, w którym współpraca dwustronna została zachwiana przez degradację standardów praworządności w Polsce. Bardzo cieszę się, że jesteśmy z powrotem na właściwej ścieżce, współdziałamy w dobrym tempie i w takim dialogu, jaki mogłabym sobie wymarzyć - powiedziała Zuzanna Rudzińska-Bluszcz.
Zgodnie z prawami człowieka
Wiceministra Maria Ejchart, która odpowiada za funkcjonowanie Służby Więziennej, skupiła się na przedsięwzięciach dotyczących systemu penitencjarnego.
- Domy przejściowe, nowe pawilony więzienne, szkolenia, nowoczesne narzędzia. Nie da się przecenić tego wszystkiego, co udało się zrobić przez ostatnie lata. To ziarno, które zostało zasiane w polskim systemie więziennictwa będzie dawało owoce przez długie lata. Miliony zainwestowanych euro służą temu, żeby Polska była krajem praworządnym, który wykonuje kary pozbawienia wolności zgodnie ze standardami europejskimi, zgodnie z prawami człowieka - podkreśliła wiceministra.
Maria Ejchart zwróciła uwagę, że w trudnych dla polskiego więziennictwa 8 latach poprzednich rządów, kiedy więziennictwo odwracało się od standardów praworządności i praw człowieka, nadzieję dawały właśnie Fundusze Norweskie. - Funkcjonariusze zobaczyli, że więziennictwo może być inne, zgodne z prawami człowieka. I będziemy mogli w naszej części Europy stać się liderami, stworzyć system funkcjonujący jak w Norwegii - mówiła.
Poszanowanie demokracji
Reprezentujący darczyńców ambasador Norwegii w Polsce Øystein Bø ocenił, że Program "Sprawiedliwość" jest jednym z najważniejszych elementów Norweskiego Mechanizmu Finansowego na lata 2014-2021.
- Bez skutecznie działającego systemu penitencjarnego i wymiaru sprawiedliwości, bez praworządności, wiele innych programów i projektów byłoby niemożliwych. Niezależny wymiar sprawiedliwości jest absolutnie kamieniem węgielnym każdej demokracji, każdego demokratycznego społeczeństwa - powiedział ambasador Øystein Bø.
- Również w interesie Norwegii jest zadbanie o to, by poszanowanie demokracji i praw człowieka było silne w całej Europie. Bo przyszłość Europy polega właśnie na tym, by podążać za naszymi wartościami i bronić ich. A to są takie wartości jak demokracja, praworządność i prawa człowieka - dodał.
Program w liczbach
W ramach Programu "Sprawiedliwość" realizowane były trzy projekty:
Przewidziano również mniejsze projekty dla lokalnych samorządów z Funduszu Małych Grantów. Dotyczyły one przeciwdziałaniu przemocy domowej i przemocy ze względu na płeć.
Główną częścią przedsięwzięcia w zakresie więziennictwa była budowa czterech nowoczesnych kompleksów penitencjarnych. Każdy składa się z pawilonu dla osadzonych, tzw. domu przejściowego dla więźniów, którzy kończą odbywanie kary oraz hali produkcyjnej. Łącznie powstały 784 miejsca w pawilonach i 120 miejsc w "domach przejściowych". W 10 zakładach karnych wdrożono nowe programy motywacyjne dla funkcjonariuszy. 1550 więzienników uczestniczyło w programach edukacyjnych i szkoleniowych. Przeszkolono także 2947 sędziów penitencjarnych, kuratorów sądowych i osób z personelu zakładów karnych.
W ramach programów przeciwdziałania przemocy pomoc uzyskało ok. 25 850 osób. Utworzono 14 Centrów Rodzin, a 1950 osób przeszkolono z zakresu zapobiegania przemocy wobec osób starszych i niepełnosprawnych.